Gia Đình Mũ Đỏ Việt Nam
Vùng Thủ đô Hoa Thịnh Đốn và Phụ cận
Trang Thi–Văn
Chủ đề: Cổ Thi
Tác giả: Cao Bá Quát
Người dịch: Trần Quốc Bảo

ĐỀN TRẤN VÕ

Trấn Võ Tự
Cao Bá Quát

鎮武寺
惜遊無計復登樓
斜倚欄桿望碧流
君亦多情到煙水
我猶遺恨滿汀州
日斜天地雙蓬滿
春凈江湖一白鷗
遙想當年行樂處
殘花猶自故宮頭
高伯適

Trấn Võ Tự
(Thơ tức cảnh)

Tích du vô kế phục đăng lâu
Tà ỷ lan can vọng bích lưu
Quân diệc đa tình đào yên thủy
Ngã do di hận mãn thinh châu
Nhật tà thiên địa song bồng mấn
Xuân tịnh giang hồ nhất bạch âu
Dao tưởng đương nhiên hành lạc xứ (*)
Tàn hoa do tự cố cung đầu.

Cao Bá Quát (**)

Bản dịch của Trần Quốc Bảo
Đền Trấn Võ

Viễn du chưa được phải ngồi nhà
Lưng tựa lan can ngắm suối xa
Khói nước mênh mang tình ý bạn
Bãi hoang vắng vẻ hận lòng ta
Chiều buông tóc bạc che trời đất
Xuân vắng chim âu lướt hải hà
Nhớ trước chốn kia nơi lạc thú
Cung xưa mấy độ đã tàn hoa.

Trần Quốc Bảo
Richmond, Virginia

(*) Đền Trấn Võ tọa lạc trên mảnh đất xưa gọi là Cung Trường Xuân, nơi ăn chơi, trà đình tửu điếm, của giới phú quí, vương tôn công tử.

(**) Cao Bá Quát (? – 1851) hiệu là Chu Thần, quê làng Phù Thị, huyện Gia Lâm, tỉnh Bắc Ninh, đậu Cử Nhân. Được lãnh chức Giáo thụ, phủ Quốc Oai (Sơn Tây) vào đời nhà Nguyễn (Thiệu Trị – Tự Đức). Ông là người tài giỏi nổi tiếng về thơ văn. Đương thời có câu: “Văn như Siêu Quát vô tiền Hán – Thi đáo Tùng Tuy thất thịnh Đường”. Cũng vì được đề cao, xưng tụng thi tài, Ông bị các quan chức ganh ghét.

– Thuở ấy có người tên Lê Duy Cự, nổi lên tại Sơn Tây, chống Triều đình nhà Nguyễn. Cao Bá Quát theo, làm Quốc sư cho bọn ấy. Triều đình sai Lãnh binh Lê Thuận dẹp giặc, Thuận đánh bắt được Cao Bá Quát, đem về chém tại làng Phù Thị (chánh quán).

{Lời bàn: Vào thời Quân chủ, Vua là nhất, trên cả Nước (Trung quân, ái quốc). Cao Bá Quát làm quân sư cho Lê Duy Cự, chống Triều đình, sau bị chém đầu, Quát bị gọi là “giặc”. Nhưng nay, xét tài liệu văn học lưu truyền của Cao Bá Quát, ta thấy Ông có tư tưởng cấp tiến đáng ngạc nhiên. Tư tưởng ấy là “Phế Đế” (xóa bỏ chế độ Quân chủ). Điều đó biểu lộ rõ rệt khi bị giam, Ông làm đôi câu đối: “Một chiếc cùm lim chân có đế. Hai vòng giây sắt bước thì vương” (Đế Vương đặt xuống dưới chân, tỏ ý muốn đạp đổ chế độ phong kiến). Thậm chí, ra pháp trường, trước khi trảm quyết, Ông không hề sợ hãi, còn ngang tàng đọc câu đối chót cuộc đời “Ba hồi trống dục, (đ.?) mồ cha kiếp! Một lát gươm đưa (đ.?) bỏ mẹ đời!” – Lời chửi thô tục, ai cũng hiểu là ý thóa mạ đế vương. “Tư tưởng phế đế” của các nhà Cách mạng trên thế giới, chưa dễ đã ai mạnh mẽ hơn Cao Bá Quát! Khi Ông dấy binh, miền ấy bị châu chấu phá mùa màng, nên trong sử gọi Cao Bá Quát là Giặc Châu Chấu. Đáng tiếc cho Ông! – Phải chăng Ông sinh bất phùng thời!} –TQB.

Trang thơ Trần Quốc Bảo

THIÊN SỨ MICAE - BỔN MẠNG SĐND VNCH

Hình nền: phong cảnh đẹp thiên nhiên hùng vĩ. Để xem được trang web này một cách hoàn hảo, máy của bạn cần được trang bị chương trình Microsoft Internet Explorer (MSIE) Ấn bản 9 hay cao hơn hoặc những chương trình Web Browsers làm việc được với HTML-5 hay cao hơn.

Nguồn: Internet eMail by Trần Quốc Bảo chuyển

Đăng ngày Thứ Bảy, August 1, 2020
thư ký dù Khóa 10A-72/SQTB/ĐĐ, ĐĐ11/TĐ1ND, QLVNCH