Huy Hiệu Binh Chủng Công Binh QLVNCH
Chào mừng Quý Độc giả và Quý ACE cựu
Quân nhân Binh Chủng Công Binh & SĐND QLVNCH

Lời Tác giả: Công Binh là một ngành chuyên môn về cơ giới, vừa đáp ứng các nhu cầu cấp thiết cho những đơn vị tác chiến như khai hoang, thiết lập căn cứ, thiết kế hầm hố phòng thủ, làm cầu, khai thông đường xá, v.v. vừa đảm trách xây dựng công thự quân đội, yểm trợ huấn luyện, cung cấp bản đồ địa hình cho các quân binh chủng, v.v. Nói chung, ngành Công Binh được thành lập với những trách nhiệm là: Chiến Đấu, Kiến Tạo, Yểm Trợ và Tạo Tác.

Trong công cuộc chiến đấu chống cộng sản, ngành Công Binh đã trưởng thành và phát triển qua từng thời kỳ, từ lúc quân đội Việt Nam bắt đầu được thành lập cho đến khi các quân binh chủng đã lớn mạnh toàn diện. Từ những ngày đầu mới được thành lập với những Đại Đội Công Binh hoạt động khắp ba miền đất nước với một Nha Công Binh chỉ huy tổng quát, cho tới khi những Tiểu Đoàn Công Binh hình thành với một Bộ Chỉ Huy Công Binh, sau đó phát triển lên cấp Liên Đoàn Công Binh với một cơ cấu chỉ huy trung ương là Cục Công Binh trực thuộc Tổng Cục Tiếp Vận. Trong suốt giai đoạn Cứu Quốc Và Kiến Quốc đó như phương châm trách nhiệm đã ghi trên hiệu kỳ, đã có biết bao những chiến sĩ Công Binh âm thầm hoạt động và lặng lẽ hy sinh trên khắp các chiến trường. Tài liệu này được ghi lại như một nén hương lòng để thành kính tưởng nhớ và tri ân những chiến sĩ Công Binh của Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa đã hy sinh vì Quốc Gia và Dân Tộc. Chắc chắn tài liệu này vẫn còn thiếu sót về các chi tiết như danh tính, ngày tháng, v.v. hoặc có sự sai lầm lúc ghi chép. Rất mong được người đọc, đính chính hoặc bổ xung thêm những chi tiết mới.

Trân Trọng.
BĐQ Đỗ Như Quyên

Tài liệu về Binh Chủng Công Binh/QLVNCH

CÔNG BINH VIỆT NAM NHỮNG NGÀY ĐẦU

Vào tháng 9 năm 1951, Quân Đội Quốc Gia Việt Nam cho thành lập Nha Công Binh để điều hành sáu (6) Đại Đội Công Binh Việt Nam đang hoạt động ở Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, Ban Mê Thuột, Biên Hòa và Thủ Dầu Một (tỉnh Bình Dương sau này). Đến cuối năm 1952, đã có mười (10) Đại Đội Công Binh Việt Nam hoạt động khắp đất nước.

Tháng 3 năm 1953, Nha Công Binh cải danh thành Nha Vật Liệu Công Binh Trung Ương, cùng lúc năm (5) Sở Vật Liệu Công Binh cũng được thành lập cho năm (5) Quân Khu vào lúc đó. Đến cuối năm 1953, các Đại Đội Công Binh được tái tổ chức để thành lập ba (3) Tiểu Đoàn Công Binh Việt Nam ở Hà Nội, Đà Nẵng, Biên Hòa dưới danh xưng ban đầu là Tiểu Đoàn Công Binh Chiến Đấu.

Ngày 1/8/1955 Binh chủng Công Binh chính thức được thành lập, đến tháng 11 năm 1955, Nha Vật Liệu Công Binh Trung Ương đổi thành Bộ Chỉ Huy Công Binh/Quân Đội Việt Nam Cộng Hòa, các Sở Vật Liệu Công Binh ở các Quân Khu, nay cũng được đặt vào cùng hệ thống chỉ huy chung của Bộ Chỉ Huy Công Binh, riêng ngành công thự tạo tác vẫn hoạt động dưới sự điều động của các Quân Khu. Tháng 12 năm 1955, Trường Công Binh cũng được thiết lập tại Phú Cường tỉnh Bình Dương.

Huy hiệu Cục Công Binh Chiến Đấu [CBCĐ]

GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN TRONG CHIẾN TRANH

Tháng 10 năm 1965, với đà lớn mạnh của quân đội, Bộ Chỉ Huy Công Binh cũng được cải tổ và đổi thành Cục Công Binh, các Tiểu Đoàn Công Binh cũng được sáp nhập để tổ chức thành những Liên Đoàn Công Binh với hai ngành chuyên biệt là: “Công Binh Chiến Đấu và Công Binh Kiến Tạo”. Tại mỗi Vùng Chiến Thuật cũng thành lập một Bộ Chỉ Huy Công Binh để điều hành các đơn vị trực thuộc. Cục Công Binh từ lúc này nằm trong hệ thống điều hành của Tổng Cục Tiếp Vận/Quân Lực Việt Nam Cộng hòa. (Vào ngày 1 tháng 7 năm 1970, những Vùng Chiến Thuật 1, 2, 3 và 4 được đổi thành các Quân Khu I, II, III, và IV).

Huy hiệu Khu Tạo Tác 10 – Huế

DANH SÁCH CÁC VỊ CHỈ HUY TRƯỞNG NGÀNH CÔNG BINH/QLVNCH

Trung tá Trần Ngọc Thức: 1956 – 1962
Trung tá Phạm Đăng Lân: 1963 – 1967
Đại tá Nguyễn Chấn: 1967 – 1972 (sau lên cấp Chuẩn Tướng)
Đại tá Nguyễn Văn Chức: 1972 – 1974 (sau lên cấp Chuẩn Tướng)
Đại tá Nguyễn Thiện Nghị: 1975.

Huy hiệu Khu Tạo Tác 20 – Nha Trang

DANH SÁCH CÁC CẤP CHỈ HUY Ở CỤC CÔNG BINH TÍNH ĐẾN THÁNG 4 NĂM 1975

Đại tá Võ Thành Phú: Phó Cục Trưởng
Đại tá Lưu Văn Dũng: Phụ tá Cục Trưởng
Đại tá Lê Minh Chúc: Tham Mưu Trưởng
Đại tá Cao Minh Châu: Chánh Sự Vụ
Đại tá Nguyễn Văn Tám: Chỉ Huy Trưởng Trường Công Binh
Đại tá Trần Văn Tuệ: Chỉ Huy Trưởng Căn Cứ 40 Yểm Trợ Công Binh
Thiếu tá Trần Kim Vinh: Chỉ Huy Trưởng Đại Đội Địa Hình.

Huy hiệu Liên Đoàn 6
Công Binh Kiến Tạo [CBKT]

BẢNG ĐIỀU PHỐI CÁC ĐƠN VỊ CÔNG BINH – TỪ TRUNG ƯƠNG ĐẾN CÁC QUÂN KHU

Cục Công Binh (trực tiếp giám sát các đơn vị thống thuộc):

Trường Công Binh (Phú Cường, Bình Dương)
Căn Cứ 40 Yểm Trợ Công Binh (Gò Vấp, Gia định)
Đại Đội Địa Hình (in ấn và phân phối bản đồ cho quân đội)
Xưởng Cưa Quân Đội
Tiểu Đoàn 1 Yểm Trợ Công Binh (Nhảy Dù)
Tiểu Đoàn 2 Yểm Trợ Công Binh (Thủy Quân Lục Chiến)
Tiểu Đoàn 3 Yểm Trợ Công Binh (Biệt Động Quân).

Huy hiệu Liên Đoàn 10
Công Binh Chiến Đấu [CBCĐ]

BỘ CHỈ HUY CÔNG BINH QUÂN KHU I

Liên Đoàn 10 Công Binh Chiến Đấu: Liên Đoàn Trưởng Đại tá Ngô Văn Huế
Tiểu Đoàn 101 Công Binh Chiến Đấu
Tiểu Đoàn 102 Công Binh Chiến Đấu
Tiểu Đoàn 103 Công Binh Chiến Đấu.

Liên Đoàn 8 Công Binh Kiến Tạo: Liên Đoàn Trưởng Trung tá Vũ Thượng Đôn
Tiểu đoàn 80 Công Binh Kiến Tạo
Tiểu Đoàn 81 Công Binh Kiến Tạo.
Tiểu Đoàn 82 Công Binh Kiến Tạo.

Tiểu Đoàn 41 Yểm Trợ Công Binh, Đà Nẵng.

Khu Tạo Tác 10, Huế
Khu Tạo Tác 11, Đà Nẵng
Khu Tạo Tác 12, Quảng Ngãi.

Tiểu Đoàn 1 Công Binh Chiến Đấu (Sư Đoàn 1 Bộ Binh)
Tiểu Đoàn 2 Công Binh Chiến Đấu (Sư Đoàn 2 Bộ Binh)
Tiểu Đoàn 3 Công Binh Chiến Đấu (Sư Đoàn 3 Bộ Binh).

Huy hiệu Liên Đoàn 20 CBCĐ

BỘ CHỈ HUY CÔNG BINH QUÂN KHU II

Liên Đoàn 20 Công Binh Chiến Đấu: Liên Đoàn Trưởng Trung tá Lê Văn Lầu
Tiểu Đoàn 201 Công Binh Chiến Đấu: Tiểu Đoàn Trưởng Thiếu tá Hà Thúc Xáng
Tiểu Đoàn 202 Công Binh Chiến Đấu: Tiểu Đoàn Trưởng Trung tá Nguyễn Thành Nam

Tiểu Đoàn 203 Công Binh Chiến đấu.

Liên Đoàn 6 Công Binh Kiến Tạo: Liên Đoàn Trưởng Đại tá Dương Công Liêm
Tiểu Đoàn 60 Công Binh Kiến Tạo
Tiểu đoàn 61 Công Binh Kiến Tạo
Tiểu Đoàn 62 Công Binh Kiến Tạo.

Tiểu Đoàn 42 Yểm Trợ Công Binh, Nha Trang.
Tiểu Đoàn 45 Yểm Trợ Công Binh, Pleiku (thành lập năm 1972).

Khu Tạo Tác 20, Nha Trang
Khu Tạo Tác 21, Ban Mê Thuột
Khu Tạo Tác 22, Pleiku.

Tiểu Đoàn 22 Công Binh Chiến Đấu: Tiểu Đoàn Trưởng Trung tá Nghiêm Kế (Sư Đoàn 22 Bộ Binh)

Tiểu Đoàn 23 Công Binh Chiến Đấu (Sư Đoàn 23 Bộ Binh).

Huy hiệu Tiểu Đoàn 5 Công Binh Chiến đấu [TĐ5CBCĐ]
Biệt phái cho Sư Đoàn 5 Bộ Binh QLVNCH

BỘ CHỈ HUY CÔNG BINH QUÂN KHU III

Liên Đoàn 30 Công Binh Chiến Đấu: Liên Đoàn Trưởng Đại tá Lê Văn Nghĩa
Tiểu Đoàn 301 Công Binh Chiến Đấu
Tiểu Đoàn 302 Công Binh Chiến Đấu: Tiểu Đoàn Trưởng Thiếu tá Lâm hồng Sơn
Tiểu Đoàn 303 Công Binh Chiến Đấu.

Liên Đoàn 5 Công Binh Kiến Tạo: Liên Đoàn Trưởng Đại tá Trương Kỳ Trung
Tiểu Đoàn 50 Công Binh Kiến Tạo
Tiểu Đoàn 51 Công Binh Kiến Tạo
Tiểu Đoàn 52 Công Binh Kiến Tạo.

Tiểu Đoàn 43 Yểm Trợ Công Binh: Tiểu Đoàn Trưởng Thiếu tá Huỳnh Quang Tiên

Khu Tạo Tác 30, Sài Gòn
Khu Tạo Tác 31, Biên Hòa
Khu Tạo Tác 32, Bình Dương.

Tiểu Đoàn 5 Công Binh Chiến Đấu (Sư Đoàn 5 Bộ Binh)

Tiểu Đoàn 18 Công Binh Chiến Đấu: Tiểu Đoàn Trưởng Trung tá Lư Tấn Cẩm (Sư Đoàn 18 Bộ Binh)

Tiểu Đoàn 25 Công Binh Chiến Đấu (Sư Đoàn 25 Bộ Binh).

Huy hiệu Căn Cứ 40 Yểm Trợ Công Binh
Gò Vấp

BỘ CHỈ HUY CÔNG BINH QUÂN KHU IV

Liên Đoàn 40 Công Binh Chiến Đấu: Liên Đoàn Trưởng Đại tá Vũ Thế Quỳnh
Tiểu Đoàn 401 Công Binh Chiến Đấu
Tiểu Đoàn 402 Công Binh Chiến Đấu
Tiểu Đoàn 403 Công Binh Chiến Đấu.

Liên Đoàn 7 Công Binh Kiến Tạo: Liên Đoàn Trưởng Đại tá Lê Ngọc Quỳnh
Tiểu Đoàn 70 Công Binh Kiến Tạo
Tiểu Đoàn 71 Công Binh Kiến Tạo
Tiểu Đoàn 72 Công Binh Kiến Tạo

Huy hiệu Trường Công Binh QLVNCH

Tiểu đoàn 44 Yểm Trợ Công Binh, Cần Thơ

Khu Tạo Tác 40, Mỹ Tho
Khu Tạo Tác 41, Cần Thơ
Khu Tạo Tác 42, Bạc Liêu.

Tiểu Đoàn 7 Công Binh Chiến Đấu (Sư Đoàn 7 Bộ Binh)
Tiểu Đoàn 9 Công Binh Chiến Đấu (Sư Đoàn 9 Bộ Binh)
Tiểu Đoàn 21 Công Binh Chiến Đấu (Sư Đoàn 21 Bộ Binh).

Phụ Lục

Một ít hình ảnh sinh hoạt CB QLVNCH trong thời chiến

BĐQ Đỗ Như Quyên