Tại sao lại
HOAN HÔ CHÚA TRÊN CÁC TẦNG TRỜI?

Kính mời theo dõi video tại đây: https://bit.ly/3q4Nhzi

Khi tham dự Thánh Lễ, trong phần Phụng Vụ Thánh Thể, cuối kinh Tiền Tụng, cộng đoàn tham dự đồng thanh cất tiếng ca tụng Chúa bằng lời kinh:

“Thánh, Thánh, Thánh,
Chúa là Thiên Chúa các đạo binh,
trời đất đầy vinh quang Chúa,
hoan hô Chúa trên các tầng trời...”

Đây là lời kinh mà có lẽ mỗi người Công Giáo Việt Nam chúng ta đều thuộc nằm lòng và trở nên quen thuộc như kinh Lạy Cha, kinh Kính Mừng... Nhưng đã bao giờ có ai trong chúng ta đặt vấn đề tại sao lại “hoan hô” Chúa?

Chúng ta biết rằng, trong ngôn ngữ Việt Nam, động từ hoan hô thường được dùng để khen ngợi, tán thưởng một người nào đó khi họ làm việc tốt hoặc nói điều gì hay, đúng. Như khi một vị bề trên tuyên bố điều gì hợp lý, chúng ta hoan hô vỗ tay tán đồng. Ngày xưa, trước mặt vua hay hoàng đế, nếu quan thần nào hét to “hoan hô vua”, thế nào cũng bị trừng phạt vì tội khi quân!

Vậy tại sao, đối với Thiên Chúa là Đấng mà chúng ta tôn thờ, Chúa của các chúa, Vua của các vua, chúng ta lại “hoan hô” Ngài? Dưới góc nhìn văn hóa Việt Nam, chúng ta có bất kính, vô lễ với Chúa không? Sách lễ Rô–ma tiếng Việt có dịch đúng nguyên bản của Giáo Hội không?

Trong Sách lễ Rô–ma, ấn bản mẫu bằng tiếng La Tinh, chúng ta thấy kinh “Thánh Thánh, Thánh” được viết như sau:

Sanctus, Sanctus, Sanctus Dominus Deus Sabaoth.
Pleni sunt cæli et terra gloria tua.
Hosanna in excelsis.
Benedictus qui venit in nomine Domini.
Hosanna in excelsis.

– Ấn bản tiếng Anh:

Holy, Holy, Holy Lord God of hosts.
Heaven and earth are full of your glory.
Hosanna in the highest.
Blessed is he who comes in the name of the Lord.
Hosanna in the highest.

– Ấn bản tiếng Pháp:

Saint! Saint! Saint, le Seigneur, Dieu de l’univers!
Le ciel et la terre sont remplis de ta gloire.
Hosanna au plus haut des cieux.
Béni soit celui qui vient au nom du Seigneur.
Hosanna au plus haut des cieux.

– Ấn bản tiếng Việt:

Thánh! Thánh! Thánh! Chúa là Thiên Chúa các đạo binh.
Trời đất đầy vinh quang Chúa.
Hoan hô Chúa trên các tầng trời.
Chúc tụng Đấng ngự đến nhân danh Chúa.
Hoan hô Chúa trên các tầng trời.

Chúng ta nhận thấy ấn bản mẫu cũng như ấn bản tiếng Anh và Pháp đều dùng từ “Hosanna”. Ngoài ra, nhiều ngôn ngữ khác, và ngay cả ngôn ngữ của các nước Á Châu như Nhật, Hàn, Trung, cũng để nguyên từ “Hosanna”. Vậy từ “Hosanna” có nghĩa là gì?

Hosanna là tiếng Do Thái, được ghép bởi động từ hoshi’ah, ở mệnh lệnh cách, (có nghĩa là cứu), và từ na’ (xin). Hoshi’ah na’ hiểu sát nghĩa là xin cứu.

Từ này được thấy trong thánh vịnh 117, câu 25, khi mô tả quang cảnh đón rước Đấng Mê–si–a dịp lễ đăng quang của Ngài (câu 19–27):

“Lạy Chúa, xin ban ơn cứu độ,
lạy Chúa, xin thương giúp thành công.” (Bản dịch của Nhóm PDCGKPV)

Vì thế, không có gì lạ khi Chúa Giê–su vào thành Giê–ru–sa–lem, dân Do Thái dùng bài ca này để chào đón Ngài như một Đấng Mê–si–a: “Chúc tụng Đấng ngự đến nhân danh Đức Chúa! Hoan hô trên các tầng trời.” (Mt 21, 9). Bản dịch của Lm. Nguyễn Thế Thuấn không dịch “hoan hô” mà vẫn dùng “Hosanna”: “Muôn chúc lành cho Đấng nhân danh Chúa mà đến. Hô–san–na trên chốn cao vời.” Bản dịch Anh và Pháp (chỉ nêu hai bản dịch chính) cũng dùng Hosanna.

Sau này, từ Hosanna đã trở thành một câu tung hô hân hoan biểu dương Thiên Chúa và các vị vua.

Phụng vụ Giáo Hội dùng Hosanna trong Kinh nguyện Thánh Thể, trong kinh “Thánh Thánh, Thánh” như lời tung hô, thờ lạy, biểu dương sự vĩ đại và thánh thiện của Thiên Chúa Cha. Bài hát này kết hợp hai đoạn Kinh Thánh: lời chúc tụng của các thiên thần trong thị kiến của Isaia (Is 6, 2–3) và những lời tung hô của dân chúng khi Chúa Giê–su tiến vào Giê–ru–sa–lem (Mt 21, 9).

*****

Câu hỏi và kiến nghị

1. Trở lại vấn đề được đặt ra ở phần đầu bài viết: trong văn hóa Việt Nam, dùng cụm từ “hoan hô” để tung hô, ca tụng Thiên Chúa Cha có thích hợp hoặc bất kính hay không? Trước mặt vua (thực ra, không ai được nhìn mặt vua), ta tung hô “Vạn tuế! Vạn tuế!” Đối với Thiên Chúa, có từ nào cao trọng và xứng đáng hơn không?

Thay vì: “Hoan hô Chúa trên các tầng trời”,

Chúng ta có nên nói: “Vạn tuế Chúa trên các tầng trời”?

Hoặc: “Tung hô Chúa trên các tầng trời”?

2. Tại sao bản mẫu Sách lễ Rô–ma bằng tiếng La Tinh không dịch Hosanna ra tiếng La Tinh? Tại sao nhiều ngôn ngữ quốc tế không dịch Hosanna ra ngôn ngữ của nước họ? Phải chăng từ Hosanna khó dịch? Hoặc vì có nhiều nghĩa như từ “Amen”? Hoặc vì từ này quá quen thuộc trong phụng vụ Giáo Hội, nhất là Giáo Hội Âu Châu, nên muốn giữ lại từ này, như trường hợp của từ “Halêluia” (hoặc Alleluia)? (Trong Sách lễ Rô–ma, bản mẫu, cũng như trong nhiều ngôn ngữ quốc tế, ba từ Do Thái được sử dụng trong phụng vụ Thánh Lễ: Amen, Halêluia và Hôsanna. Sách lễ Rô–ma tiếng Việt chỉ dùng Amen và Halêluia.)

Nếu thế, có lẽ ta phải dịch như sau: “Hô–san–na trên các tầng trời” (theo bản văn phụng vụ), hoặc: “Hô–san–na trên chốn cao vời” (theo bản dịch của Lm. Nguyễn Thế Thuấn), để dịch đúng theo bản gốc của sách lễ Rô–ma: Hosanna in excelsis! Đa số các nước khác họ cũng dịch như thế!

Vậy tại sao “Hosanna in excelsis” lại được dịch là “Hoan hô Chúa trên các tầng trời”?

*****

Trên đây là một vài suy tư cá nhân. Người viết xin các nhà chuyên môn chỉ giáo và góp ý. Xin đạ tạ!

Lm. Giuse Vũ Thái Hoà
Hẹn gặp lại

GHI DANH NHẬN VIDEO Thánh Kinh 100 Tuần

Kính thưa Quý Cha, Quý Vị và đặc biệt các Bạn Trẻ.

Vì kênh Youtube của chúng con còn quá mới mẻ và kém cỏi về mọi mặt, nên chúng con rất cần mọi người giúp phổ biến các bài Thánh Kinh 100 Tuần. Vậy những ai có nhu cầu học hỏi hoặc có khả năng giúp phổ biến những videos này, xin vui lòng GHI DANH tại conggiaovietnam@gmail.com – chúng con sẽ gởi trực tiếp cho từng người qua DRIVER (email) tất cả các files GỐC ngay sau khi biên tập xong (hiện nay đã có 21 bài).

Về kỹ thuật thì xin chú ý: thực chất các files Gốc này đang nằm trên những hộp thư của chúng con, (Quý Vị chỉ nhận đường LINK nên không sợ hộp thư bị đầy) và mọi người đều có thể xem, chuyển cho nhau hoặc tải về máy được. Sau khi đã có file Gốc các videos, xin mỗi người tùy nghi sử dụng theo ý tự do của mình – Miễn là Lời Chúa được rao giảng - chúng con chẳng những KHÔNG GIỮ BẢN QUYỀN gì cả mà còn rất biết ơn những ai giúp phổ biến.

Khi nhận được, kính mong Quý Cha có thể chiếu trên màn hình cho cả giáo xứ xem, hoặc chuyển cho người khác, hoặc đưa lên Facebook, Youtube tùy ý...

Chúng con đặc biệt trân trọng và tín nhiệm Các Bạn Trẻ, họ rất thông minh, sáng kiến và đầy nhiệt thành, và nhất là chính họ cũng có dịp sẽ được học Thánh Kinh. Bản thân chúng con cũng rất biết ơn Chúa và các Tác Giả, Diễn Giả vì nhờ việc này mà chúng con được học biết về Chúa, và nay chúng con cảm thấy có trách nhiệm phải chia sẻ cho mọi người. Có vô số điều người giáo dân chúng con vì đã “có đạo” quá lâu rồi nên cứ nghĩ là mình đã biết hết... nhưng thực ra ngay cả những điều căn bản nhất có khi cũng đã chưa biết hoặc quên sót.

Chúng con xin chân thành cảm ơn.

BBT CGVN

GIỚI THIỆU KÊNH YOUTUBE của BBT CGVN
“Thời bình mài kiếm, thời chiến đọc thư”

Dịch bệnh chính là thời gian mọi người rất cần Chúa, rất dễ gặp được Chúa, có nhiều cơ hội để chia sẻ về Chúa cho nhau... xin cầu chúc mọi người luôn bình an và may mắn trong Chúa - Kênh Youtube của BBT CGVN duy chỉ có Chúa là trên hết, mọi sự khác chỉ là thứ yếu.

Chân thành cảm ơn mọi người đã đồng hành với BBT CGVN.

Trang chủ của kênh: https://bit.ly/3amGNSW

Chúng con xin sơ lược các chuyên đề và chuyện mục đã và đang được liên tục xây dựng trên kênh:

Học Kinh Thánh với Sr Cảnh Tuyết, OP. Chúng con đã có được 13 bài, trong đó chỉ cần với 8 bài đầu là đã tạm đủ cho mọi người nắm bắt được Phần Nhập Môn Kinh Thánh, và có thể tự mình tiếp tục học hỏi. Xem tại đây: https://bit.ly/3asDBFu.

Đọc & Học Thánh Kinh 100 Tuần: chuyên đề này do Đức Cha Phêrô Nguyễn Khảm phụ trách chính, trước đây vì hoàn cảnh chỉ có thể thực hiện audio, nay chúng con cố gắng bổ sung thêm hình ảnh minh họa và biến thành video giúp cho người xem dễ tiếp thu hơn. Đây là một giáo trình thật tuyệt vời đã từng gặt hái những kết quả to lớn tại nhiều quốc gia bạn, đem về Việt Nam lại được trình bày bởi một giáo sư chuyên về giảng thuyết. Hiện nay chúng con đã đưa lên kênh được 21 bài và sẽ tiếp tục cho đến hết. Nếu tính cả các bài Giáo Lý Thánh Kinh, chúng ta có tổng cộng trên 160 bài. Xem tại đây:

https://bit.ly/3x3DZoc (Vì lý do kỹ thuật hiện có một số bài không xuất hiện công khai trên kênh, nên xin: Nếu ai có nhu cầu học, xin ghi danh tại đây để nhận bài trực tiếp qua email: conggiaovietnam@gmail.com)

Thực Hành Lectio Divina: Do Viện Phụ M. Bảo Tịnh, Đan Viện Mỹ Ca. Đây là những bài giúp thực hành Lectio Divina hết sức quý báu mà chúng con đã được Viện Phụ dạy dỗ từ hơn mười năm rồi, nay chính chúng con cảm thấy có trách nhiệm phải giới thiệu cho mọi người cùng được hưởng nhờ. Vừa qua Viện Phụ đã về Trời, nhưng tất cả các tài liệu quý báu này, chúng con vẫn hết sức trân trọng giữ gìn. Tên gọi Lectio Divina tuy còn khá xa lạ với Giáo Dân Việt Nam, nhưng chính Đức Thánh Cha Benedicto XVI đã quả quyết: “Việc thực hành Lectio Divina, nếu được làm cách hữu hiệu, sẽ đem lại cho Hội Thánh một mùa xuân thiêng liêng mới mẻ, tôi đoan chắc như thế”. (Ngày 16/09/2005) – Chúng ta có thể nhớ một nền tảng quan trọng sau đây: “Học Thánh Kinh là để sở hữu Lời, Thực hành Lectio Divina là để lụy phục Lời”. Cả hai điều này đều cần thiết và bổ túc cho nhau, nhưng xin đừng quên lụy phục Lời thì cần thiết và giá trị hơn sở hữu Lời. Xem tại đây: https://bit.ly/3jwgHUn.

Ngoài ra chúng con còn nhiều các chuyên mục khác như:

Quà Tặng Tin Mừng của nhiều tác giả: https://bit.ly/3A3tF1y
Tôi Tin, Chúng Tôi Tin của nhiều tác giả: https://bit.ly/2U4oy0G

Như Giọt Nước Tan Trong Đại Dương được dịch từ các videos nước ngoài rất uy tín: https://bit.ly/35V28l3

Sức Mạnh Tình Yêu của Lm Lê Văn Quảng, Psy.D: https://bit.ly/3xVI2TI
Nhìn Xuống Cuộc Đời của Nhà Văn Quyên Di: https://bit.ly/2T1TIpj
Huế – Saigon – Hanoi của nhiều tác giả: https://bit.ly/3vUi8hT
Chuyện Mỗi Tuần của Lm Giuse Ngô Mạnh Điệp: https://bit.ly/3x2q8yq

v.v.