XẠO SỰ VỀ “CON CÚ ĐÊM” tiếp theo

Thân Kính Quý Niên Trưởng Và Các Bạn.

Trong bài viết Xạo Sự “Con Cú Đêm” ngày 28/5/2022, Xạo tôi có viết nguyên văn trong phần kết như sau:

Tóm tắt bài viết này chỉ gọn gàng:

– Chiến tranh này có kết thúc sớm hay muộn là do ở Zelensky chứ không phải ở Putin.

– Kết thúc như thế nào là do ở Putin và “Người Mỹ” chứ không phải do bất cứ một thế lực nào khác kể cả Zelensky.

Tuần vừa qua, xạo tôi nhận được nhiều thư phản hồi yêu cầu giải thích rõ ràng hơn về hai câu “KẾT” nói trên.

Xin thưa ngay rằng, vấn đề đơn giản vô cùng. Cuộc chiến Ukraine và Nga đã kéo dài qua tháng thứ tư, và sắp sửa bước qua tháng thứ năm. Sau Mariupol, Severodonetsk, hai thành phố mà quân dân và chính quyền Zelensky từng tuyên bố là thành trì bất khả xâm phạm của Ukraine giờ đã rơi vào tay quân Nga, nay mai sẽ tới Kharkov, Odessa, rồi dần tới Dnipro, Zaporizhia, tới đây thì toàn thể lãnh thổ nằm phía đông ngạn sông Dnipro, đồng thời toàn thể bờ biển Azov và Black Sea, hoàn toàn do Nga kiểm soát. Xin nhắc lại, ngày 23 tháng 5 năm 2022, Cựu Ngoại Trưởng Hoa Kỳ Henry Kissinger phát biểu tại Diễn Đàn Kinh Tế Thế Giới Davos (Thụy Sĩ) như sau:

– Ukraine nên nhân nhượng nhường đất cho Nga để chiến tranh có thể kết thúc và hòa bình được tái lập! Các cuộc đàm phán cần phải bắt đầu trong hai tháng tới, trước khi cục diện tạo ra những biến động và căng thẳng không dễ vượt qua. Lý tưởng nhất, đường phân chia nên trở lại nguyên trạng trước đây. “Theo đuổi cuộc chiến quá thời điểm đó sẽ không còn là chuyện liên quan đến quyền tự do của Ukraine, mà là một cuộc chiến mới chống lại chính nước Nga”.

Ngày 23/5/2022 Kissinger nói cuộc đàm phán cần phải bắt đầu trong hai tháng tới, có nghiã là sau ngày 23/7/2022 mà không có đàm phán thì cuộc chiến này là một cuộc chiến của Mỹ, Nato, Eu chống lại chính nước Nga.

Hôm nay là ngày 11/6/2022, xạo sự tôi nghĩ chỉ vài ba hôm nữa, Nga sẽ hoàn toàn ổn định Donbass. Zelensky có chịu ngồi vào bàn đàm phán để tìm giải pháp ngưng bắn hay hưu chiến tạm thời hay không là do quyền quyết định của Zelensky. Một sự kiện quan trọng mới nhất, ngày 8/6/2022, tờ New York Time đưa tin rằng “Ukraine nói chung và Zelensky nói riêng chỉ là một con rối của của phương Tây, chỉ khua môi múa mõ để tiếp tục nhận dòng chảy khí tài của phương tây, kết quả là dân Ukraine tiếp tục chết, khủng hoảng năng lượng và an ninh lương thực tiếp tục gia tăng ảnh hưởng nặng nề đời sống của dân Liên Âu...”

Zelensky cứ tự do nguyền ruả và kết tội Putin hay nước Nga, rồi lên mạng tuyên bố như Ông Cựu Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu ngày xưa là “di tản chiến thuật” chứ hoàn toàn không có rút lui hay bỏ chạy, hoặc là “cho tôi hai tỷ đô la, tôi giữ bốn vùng, cắt giảm xuống 700 triệu tôi giữ hai vùng...”

Cũng trong tuần vừa qua, Paris và Berlin, đã có những dấu hiệu ngả nghiêng nghiêng ngả rồi. Điều đó cũng quá dễ hiểu thôi, như Putin đã từng cảnh báo, “tây phương càng tiếp tục viện trợ khí tài cho Kiev, thì cuộc chiến tranh này càng kéo dài và có nguy cơ leo thang...”, mà khi “leo thang” thì Paris và Berlin ăn đạn trước chứ không phải Washington, London, còn lại tất cả các quốc gia thuộc khối Liên Minh Âu Châu không phải là đối thủ của Điện Cẩm Linh. Mà càng kéo dài thì Liên Âu càng khủng hoảng, không khéo lại đưa đến sự phân hóa chia rẽ vì khác biệt quan điểm và lập trường. Những hiện tượng đó ngày càng rõ nét.

Thắc mắc về câu thứ nhất “Chiến tranh này có kết thúc sớm hay muộn là do ở Zelensky chứ không phải ở Putin”. Câu trả lời quá đơn giản mà. Bởi, ngay trong thời điểm này, Zelensky muốn chấm dứt chiến tranh thì chỉ có một giải pháp duy nhất là chấp nhận những điều kiện mà Nga đã và đang đòi hỏi, dĩ nhiên không chấp nhận là quyền của đương kim Tổng thống Ukraine. Zelensky cứ tự nhiên tiếp tục kêu gào Mỹ, Nato và Eu viện trợ thêm nữa có ai cấm cản đâu, chỉ tội cho người dân thường, cứ tiếp tục tuyên bố sẽ chiếm lại lãnh thổ đã bị Nga chiếm đóng mà không ai biết là “How To Do, When To Do? What To Do?”, lại còn biện bạch là chỉ di tản chiến thuật chớ quân đội Ukraine không có rút lui. Cũng ngày hôm qua, báo New York Time của Mỹ loan tin rằng “tình báo Mỹ không biết gì về chiến lược, chiến thuật quân sự của chính quyền Kiev, và bắt đầu đặt lại vấn đề với chính quyền Biden về số tiền viện trợ cho Kiev”.

Henry Kissinger nói đúng. Với tình hình chiến sự hiện nay, ngày thứ 109 của cuộc chiến, Nga như hoàn toàn kiểm soát thành phố chiến lược Severodonetsk bên bờ sông Donetsk, và theo trục tiến quân dù chậm nhưng chắc, Nga đã áp dụng chiến thuật bao vây và gây thiệt hại bằng hoả tiễn, pháo binh rồi hạ hồi phân giải. Mục tiêu trước mắt là thành phố Zaporizhzhia, nằm trên đông ngạn sông Dnipro, rồi từ đó từng bước chậm rãi chiếm dần Pervomaisk, Kropyvnytskyi... Nếu ngay bây giờ Zelensky biết ta biết người (Tri Bỉ Tri Kỷ) tạm chấp nhận những điều kiện thua thiệt để chấm dứt chiến tranh thì Ukraine chỉ tạm mất vùng Donbass, còn nếu kéo dài hơn hai tháng nữa, Ukraine có thể mất 1/2 nước phía đông sông Dnipro.

Có người cho rằng Henry Kissinger bắt chước Neville Chamberlain (Thủ tướng Anh, 1937–1940) khi “nhân nhượng” Adolf Hitler (9/1938)? Khi Hitler xâm lược Ba Lan tháng 9/1939, Chamberlain không còn lựa chọn nào khác nên phải tuyên bố chiến tranh với Đức, nhưng chỉ chiến tranh giả vờ (phony war) cho đến khi Chamberlain từ chức để Winston Churchill lên thay tháng 5/1940. Ngay trong thời điểm này Hitler đã tấn công Tây Âu bằng đòn chớp nhoáng với chiến thuật thiểm điện chiến (blitzkrieg).

Cùng một sự kiện, thế chiến thứ hai và cuộc chiến Nga–Ukraine, nhưng hai bối cảnh hoàn toàn khác nhau về không gian và thời gian. Mục tiêu chiến tranh của Hitler là làm bá chủ Châu Âu, Putin thì không, hoặc chưa. Hitler chuẩn bị và phát động chiến tranh, thì Hoa Kỳ cũng đã chuẩn bị để can thiệp. Putin tấn công Ukraine, Mỹ, Nato và EU án binh bất động. Khi quân đồng minh đổ bộ lên bờ biển Normandy, thì hy vọng giải phóng Âu Châu đếm từng ngày, còn tình hình Ukraine thì có vẻ như cả thập niên sắp tới vẫn tối tăm mù mịt. Mykhailo Podolyak (Cố vấn của Tổng thống Zelensky) nói rằng “bất kỳ nhượng bộ nào đối với Nga không phải là con đường dẫn đến hòa bình, mà chỉ có thể trì hoãn chiến tranh trong vài năm”. Zelensky từng nhiều lần nhấn mạnh rằng một trong những điều kiện để ông tham gia các cuộc đàm phán hòa bình là Nga phải đồng ý để Ukraine khôi phục những khu vực vốn thuộc kiểm soát Ukraine vào trước ngày Nga xâm lược (24/2/2022). Lời khuyên của Kissinger đã bị người Ukraine bác bỏ. Một cuộc thăm dò do Viện Xã hội học Kiev công bố gần đây cho thấy 82% người Ukraine nói rằng họ không muốn nhượng lãnh thổ cho Nga.

Cho đến ngày hôm nay sau hơn ba tháng Nga tấn công Ukraine, một vài dấu hiệu cho thấy hào khí ủng hộ Kiev và chính quyền Zelensky của phương tây bắt đầu xìu xìu ển ển, đó chưa kể những bất đồng chính kiến trong nội bộ của EU. Zelensky phải “thức thời vụ”, lùi một bước để tiến hai bước. Zelensky nên nghiền ngẫm bài học Afghanistan (1979–1989), rút tỉa kinh nghiệm chiến tranh và chính trị của cuộc chiến giữa Nga và Afghanistan, một cuộc chiến kéo dài mười năm đã có từ 850,000 đến 1.5 triệu người đã bị chết trong cuộc chiến, và hàng triệu người Afghanistan đã chạy ra khỏi nước tị nạn, hầu hết tới Pakistan và Iran. Nhường một bước để tránh cảnh tàn phá đất nước của mình, tránh thuơng vong cho thường dân vô tội, phục hồi và củng cố lại nội lực tính bước kế tiếp.

Ngày 16/5/2022, trên báo Financial Time Henry Kissinger viết “thật không khôn ngoan khi chúng ta có thái độ thù địch với hai đối thủ và thúc đẩy họ xích lại gần nhau. Trong thời gian trước mắt, chúng ta không nên gộp cả Nga và Trung Quốc lại với nhau như một yếu tố không thể tách rời. Chúng ta đang sống trong một kỷ nguyên hoàn toàn mới. Putin đã tính toán sai về tình hình mà ông ấy phải đối mặt trên trường quốc tế và tính sai khả năng của Nga. Nhưng liệu Putin có leo thang chiến tranh bằng cách chuyển sang một loại vũ khí chưa bao giờ được sử dụng?”

Cũng như hầu hết người Việt tỵ nạn cộng sản khác, trước đây, khi nhắc tới “con cú đêm” này thì xạo sự tôi hết lời nguyền rủa và trù ẻo hắn vì cái tội bán đứng miền nam Việt Nam (1975) và Bengalis (1971). Di sản Việt Nam và Bengalis là vết đen trong sự nghiệp mà Kissinger gọi là “một kinh nghiệm quốc gia bi thảm” (a tragic national experience). Kissinger thường bị sinh viên tẩy chay mỗi khi trở về Harvard là nơi ông từng giảng dạy. Bóng ma Việt Nam và Bengalis vẫn ám ảnh ông.

Nhưng bây giờ, xạo sự tôi lại có cái nhìn ông lão 98 tuổi Henry Kissinger khác hơn trước đây rất nhiều, bởi làm chính trị mà không có thủ đoạn và mưu lược thì làm chính trị cái gì, hơn nữa Kissinger chỉ là người thừa hành chỉ thị cấp trên, chớ Kissinger có “Gan Rồng” đi nữa cũng không dám “kháng chỉ” để mang họa sát thân. Năm 1972, Kissinger đã tạo ra bước ngoặt lịch sử cho quan hệ hợp tác Mỹ–Trung trong một trật tự thế giới mới với chủ trương “Tiếp cận Xây dựng” (Constructive engagement) mà năm đời Tổng thống Mỹ đã theo đuổi. Nói cách khác, Kissinger đã có công giúp Trung Quốc trổi dậy như quái vật Frankenstein (lời Tổng thống Nixon). Trong khi Nixon đã mở miệng thừa nhận sự thật và sai lầm lịch sử trước khi nhắm mắt, thì Kissinger vẫn ngậm miệng ăn tiền để nhận giải thưởng Nobel Hòa Bình, và nay còn định đảo ngược lịch sử một lần nữa.

Đầu năm 2017, khi Donald Trump vừa thắng cử, Kissinger đã nhận ra cơ hội mới để vận dụng trò chơi Realpolitik một lần nữa biến “lá bài Trung Cộng” thành “lá bài Nga”. Kissinger muốn Mỹ thân với Nga để cô lập và ngăn chặn Trung Cộng. Kissinger đã gặp Trump ba lần để thuyết phục Trump và các quan chức, trong đó có con rể của Trump là Jared Kushner. Trump và một số quan chức chính quyền thấy chiến lược đảo chiều (reverse strategy) của Kissinger hấp dẫn, nhưng thiếu thực tế địa chính trị nên chưa dám khai triển. Kissinger đã cố vấn cho Tổng thống Nixon dùng “lá bài Trung Quốc” để cô lập Liên Xô trong chiến tranh lạnh. Nay ông muốn đảo ngược trò chơi đó bằng “lá bài Nga” để cô lập Trung Quốc.

Kissinger đã gặp Donald Trump ít nhất ba lần ngay sau khi Trump thắng cử để thuyết phục ông hợp tác với Nga để ngăn chặn Trung Quốc trổi dậy. Kissinger còn thuyết phục các quan chức khác trong Nhà Trắng, trong đó có con rể Trump là Jared Kushner. (Henry Kissinger Pushed Trump to Work With Russia to Box In China, Bethany Allen–Ebrahimian, Andrew Desiderio, Sam Stein, Asawin Suebsaeng, Daily Beast, July 31, 2018).

Theo Daily Beast, cuộc gặp cấp cao ở Helsinki (7/2018) là một cơ hội để Trump gặp Putin, nhưng bối cảnh lúc đó không thuận lợi để Trump tăng cường quan hệ với Moscow vì Robert Mueller đang điều tra cáo buộc Putin tác động đến kết quả tranh cử của Mỹ. Thái độ của Trump tại cuộc gặp cấp cao ở Helsinki và họp NATO ở Brussels tuy gây tranh cãi nhưng được các nhân vật bài Trung Cộng trong Nhà Trắng và Quốc hội ủng hộ, trong đó có Steve Bannon, Peter Navarro, Robert Lighthizer, Marco Rubio, Tom Cotton... Một số quan chức Nhà Trắng cho rằng Nga là “đối trọng hữu ích” (useful counterweight) với Trung Quốc. Theo Giám đốc FBI Christopher Wray, “Trung Quốc là mối đe dọa lớn nhất, quan trọng nhất và thách thức cao nhất”. Phó Giám đốc CIA phụ trách Đông Á Michael Collins cho rằng Trung Quốc đang tiến hành “một cuộc chiến tranh lạnh” chống lại Mỹ.

Theo Giám đốc nghiên cứu quốc phòng Harry Kazianis (Center for the National Interest), “Tôi không bị sốc khi người ta coi Nga là đối tác tiềm năng để ngăn chặn Trung Quốc trổi dậy”. Kissinger không phải là một nhân vật ghét Nga (Russophobia) vì ông đã từng gặp Putin 17 lần. Đây là “chiến lược Kissinger đảo ngược” để biến “lá bài Trung Quốc” thành “lá bài Nga”. Nhưng nên nhớ từ năm 1972 đến nay, Kissinger đã khuyến cáo Mỹ “coi Trung Quốc là bạn”, và phải bắt tay với Trung Quốc “như một đối tác đáng tin cậy”. Kissinger chưa bao giờ là một diều hâu đối với Bắc Kinh, và ông luôn duy trì một đường dây nóng trực tiếp (direct line) với Tập Cận Bình, nên hợp tác với Nga để chống Trung Quốc không dễ.

Ngay từ lúc khởi đầu cuộc chiến Ukraine cuối tháng hai năm 2022 xạo sự tôi có viết “cuộc chiến này sẽ vẽ lại bản đồ quân sự và chính trị của thế giới” và xạo sự tôi cũng có viết rằng “kịch bản nhất tiễn hạ song điêu” này thật là ly kỳ và ngoạn mục. Chỉ có hơn ba tháng qua thôi, Châu Âu đã gần như hủy bỏ “Hành Trình Về Phương Đông” để quay đầu về cố tổ phương tây rồi. Lần đầu tiên Khối Asean lại họp thượng đỉnh ở Nhà Trắng thủ đô Hoa Kỳ. Ferdinand Marcos Jr trở lại sân khấu chính trị Philippine. Việt Nam đang rà xét lại có nên tiếp tục mua vũ khí và quân cụ tối tân của Nga và Ukraine hay không. Tất cả những chính biến này đều xuất phát từ ảnh hưởng của cuộc chiến Tranh Nga–Ukraine.

Xạo sự tôi trộm nghĩ rằng: “đằng sau cuộc chiến tranh Nga–Ukraine này có một bóng ma đang lởn vởn đâu đó. Bóng ma của Lão Cáo Già gốc Do Thái Henry Kissinger”

Xạo sự cho vui rồi bỏ. Ai muốn hiểu sao hiểu. Miễn Bàn.

Út Bạch Lan