ĐỜI PHƯƠNG ĐÔNG ĐỜI PHƯƠNG TÂY

Tháng 7. Gió biển tây nam, từ miền biên giới Pháp–Tây Ban Nha, từ tuần rồi, vẫn tiếp tục thổi lên vùng Paris, qua gần 800km. Thổi, theo người từ “dưới”, hết... phép, trở về, thịt da vẫn còn mùi biển mặn! “Paris có gì lạ không anh?” – Không, “Paris” (vùng phụ cận) không có gì lạ, từ hơn tháng nay. Nghĩa là vẫn cái mát lạnh ban mai, cái nóng bức buổi trưa, cái nóng gắt buổi chiều. Càng về chiều, nhiệt độ càng tăng! Nên càng kín cửa (volets), nên càng rủ màn, cố nhốt cái mát lạnh (buổi sáng) càng lâu, càng tốt. Để đêm về, khỏi bật quạt, mở máy mà vẫn được một giấc nồng say!

Tháng 7. Cả ngày đi làm, chỉ mong đến lúc quay về: ngõ trước, vườn sau. Rồi “riêng một góc vườn” cố hữu, vừa nghe chim hót, vừa nhâm nhi ly bia lạnh. “Lòng trần ai tơ vương khanh tướng” (Nguyễn văn Đông). Lòng trần này xin phút này thôi! Bởi, đó là lúc không nghĩ gì hết. Không nhớ ai hết. Chỉ nghe tiếng đời. Không phải cái “tiếng đời xô động, tiếng hờn căm” trong “Tống biệt hành” (Thâm Tâm). Tiếng đời ở đây, trong một góc vườn tôi, là một tiếng đời rất hiền hòa, êm ả, rất thánh thiện, rất... “đời”, hoàn toàn không có căm thù, “khí thế” gì cả! Mà còi xa là tiếng. Cành rơi là tiếng. Chim kêu là tiếng. Bọt bia là tiếng. Mây bay là... tiếng. Hoa cười là tiếng, v.v. Im lặng không chỉ là vàng. Im lặng còn là “tiếng”. Âm tức thị không. Không tức thị âm!

Tháng 7. Quân đội Ukraine tuyên bố rút khỏi Lysychansk hôm thứ hai rồi để “bảo toàn lực lượng”. Thành phố cuối cùng của vùng Lugansk, cuối cùng, đã rơi vào tay giặc! Từ từ Poutine gặm hết miền đông Ukraine. Không nghe Mỹ và khối Nato phản ứng gì (?). Phải chăng đã có sự xếp đặt trước để Ukraine có thể ra khỏi “vũng lầy chiến tranh” dù phải đi cà nhắc. Tôi muốn nói đến cắt đất, chia vùng (mấy chữ nghe quen quen!)? Hay cọp Mỹ vẫn còn là cọp giấy? Và khối NATO vẫn là mấy anh No Action Talk Only, chỉ nói chứ không làm?! Hy vọng không phải là như vậy. Dù sao, Poutine đã là kẻ thua trong cuộc chiến “xua quân cướp nước người” này. Thứ nhất: không những Poutine đã làm hồi sinh mà còn khiến cho khối NATO được củng cố thêm với mấy thành viên mới: Thụy Điển & Phần Lan và... Ukraine (trong tương lai xa). Thứ nhì: dù muốn dù không, cái tên Poutine đã đi vào lịch sử nhân loại, đứng cạnh những tên đại Ác nhất thế giới: Hitler, Mao, Pol–Pot, Stalin, v.v. Thứ ba, cuộc xâm lăng này cho thấy quân lực Nga chỉ có tiếng chứ không có miếng, hồng quân “Liên Xô” thua cả hồng quần Ukraine!

Tháng 7. Tháng nghỉ của học trò. Hôm qua, 5/7, là kết quả tú tài ở Pháp, với 86% cô Tú, cậu Tú (trước khi thi vớt), thấp hơn năm rồi 4.7 điểm. Cuối tuần này mới là bãi trường nhưng nhiều đấng tí hon đã cúp cua theo Ba Mẹ đi hè. Bắt đầu từ hôm nay, mỗi cuối tuần sẽ có hàng triệu người đi hè! Theo một bài viết của Linda Lainé trên “lequotouristique”, sẽ có 74% người Pháp đi hè (con số kỷ lục từ 15 năm nay), trong đó, 40% (42% năm 2019) dự định đi ngoại quốc, đứng đầu là Tây Ban Nha (15%),Ý (8%), Bồ, và Hy.

Tháng 7. Tháng nghỉ với người này. Tháng “cày” với người kia. Tháng hè ở tây Âu. Tháng đông ở Úc. Từ xa quê, với tôi, mùa không chỉ ở không gian, mùa còn trong tâm tưởng. Mùa không chỉ giới hạn trong 3 tháng mà mùa có thể thay đổi mỗi ngày, ngay cả trong một ngày. Tất cả tùy “kỷ niệm”. Cơn gió này khơi lại xuân xưa. Màu nắng kia nhắc mùa hạ cũ. Mùa “ở đây” không chỉ do thời tiết. Mà còn từ quá khứ, một quá khứ bỏ lại quê nhà từ 43 năm qua. Với anh Cao Đồng Khánh (famille Cao Đồng Hưng) đó là “Uẩn tình của kẻ xa xứ” (tôi một bữa ngồi yên như bàn ghế / nắng rọi trong đâu những trắng bao la / còn đôi mắt tôi ở Nhà Bè, Gia Định / ở Ngã Tư Bảy Hiền ly nước mía, má, môi...).

Đời phương đông / đời phương tây

Có hôm lòng như xuân mới
Áo hoa khúc khích sau hè
Hái đóa trần gian nở vội
Đặt kề bên nhánh vàng hoe

Có hôm lòng tươi như nắng
Hạ hồng lên những ước mơ
Mùa thi, sách cầm tay nặng
Bỗng dưng tình đến không ngờ!

Có hôm vỡ lòng trút lá
Bão rừng dấy động cuồng phong
Sao thơm về đây lúa, mạ
Sáng nay, thu có ra đồng?

Có hôm, uống từng hớp rượu
Ly say cụng với ly sầu
Người biết, người quen năm cũ
Sóng đời xô đẩy về đâu?!

Bao nhiêu mùa trong một ngày?
Ngày ly hương khác ngày “bản xứ”
Trời nơi kia khác trời nơi đây
Đời phương đông trói đời phương tây!

BP
2001–2022